«Να κάνεις ένα παιδί, να σε βασανίσει όπως εσύ εμένα, να καταλάβεις τι κάνεις !»
Κλασική ατάκα της μάνας μου. Η οποία με λάτρευε, με θαύμαζε και μου είχε απεριόριστη εμπιστοσύνη. Αλλά δεν με άντεχε ώρες ώρες. Είχε τους λόγους της, δε λέω, αλλά εμένα δεν μου άρεσε καθόλου όταν το έλεγε αυτό. Δεν καταλάβαινα καν γιατί τη βασανίζω, αλλά κι αυτό το ότι μου ευχόταν να πάθω τα ίδια, σαν κατάρα το άκουγα.
Εννοείται πως έλεγα ότι εγώ αυτό δεν θα το έκανα ποτέ στα παιδιά μου.
Εννοείται ότι το έκανα.
Πολλά χρόνια μετά, σε μια στιγμή δικής μου ανικανότητας να χωρέσω την πίεση των συνθηκών, να διαχειριστώ την αναπόφευκτη ένταση μιας καθημερινότητας με δυο δραστήρια, δημιουργικά και ανυπάκουα μες την ανάγκη τους παιδιά, το ξεστόμισα. Και δεν πίστεψα στα αυτιά μου. Δεν μπορεί, είναι αδύνατον. Από πού ήρθε αυτό ; Ποιος μίλησε ; Πού πήγαν οι αφορισμοί μου, οι σοβαρές δηλώσεις μου, τα υπεροπτικά «εγώ ποτέ» μου;
Είναι απίστευτο το πώς μιμούμαστε τους γονείς. Ακόμη κι όταν τους απορρίπτουμε. Ειδικά όταν τους απορρίπτουμε. Όταν λέμε, εγώ αυτό ποτέ. Φυσικά, δεν γίνεται πάντα αυτό, ούτε με όλα. Αλλά γίνεται. Σαν να κατάπιαμε ένα κομμάτι τους, αν όχι ολόκληρους.
Και ζουν τα ενδοβολημένα μας κομμάτια τη ζωή μας, αντί για μας. Γινόμαστε εκπρόσωποι μιας άλλης ζωής. Επιλέγουμε ιδεολογίες, δουλειές, συντρόφους, συμπεριφορές, υπνωτισμένοι. Ακόμη κι αν κάνουμε τα ακριβώς αντίθετα, καταλήγουμε ολοφάνερα στα ίδια.
Άλλες φορές, τα κομμάτια περιμένουν, κοιμισμένα, ακόμη και χρόνια. Μέχρι να έρθει η στιγμή να σπάσουν τα δεσμά της λογικής, της εξέλιξης και όλων των συνειδητών μας αποφάσεων μαζί και να βροντοφωνάξουν «είμαι εδώ ! εγώ η μητέρα σου, ο πατέρας, με τη ζωή μου, τις εμπειρίες μου, όλα τα λάθη μου, είμαι εδώ ! Παρά την απόρριψη και την άρνησή σου, την έλειψη αποδοχής σου, παιδί μου, είμαι εδώ !»
Δεν είμαστε πραγματικά ελεύθεροι. Όσο αντιστεκόμαστε, τόσο περισσότερο συνδεόμαστε. Όσο φωνάζουμε «δεν είμαι εσύ, δεν θέλω να είμαι εσύ», τόσο μεγαλώνει το εσύ τους μέσα μας. Τόσο το κουβαλάμε. Υπάρχει λύση ; Υπάρχει διέξοδος ; Σπάνε ποτέ οι αλυσίδες ;
Όχι και Ναι
Όχι, γιατί όλα πάντα είναι εκεί. Τίποτε δεν εξαφανίζεται. Όμως, μετασχηματίζεται. Με την αποδοχή, τη συναίνεση, τη συμφιλίωση. Ήταν έτσι. Ακόμη κι αν ήθελα να ήταν αλλιώς. Είναι δική μου πια ευθύνη το παιδί που ήμουν, το παιδί που κατά βάθος είμαι ακόμη. Εγώ θα του εξηγήσω, θα το στηρίξω, θα του μάθω τη ζωή απ’ την αρχή. Θα μου θυμίζω, πως όσο κι αν, εν δυνάμει, κουβαλάω πολλά παρελθοντικά κομμάτια μέσα μου, είμαι ένα πλάσμα μοναδικό και το ίδιο μοναδική είναι η ζωή μου.
Και έτσι, Ναι ...
Με την ενθύμιση αυτή, την ενθάρρυνση, την υποστήριξη, ανοίγουν πόρτες, σπάνε αλυσίδες και, τότε, μπορεί το παρελθόν να παρέλθει.